Πολυμέσα

(Multimedia). Τεχνολογία που σχεδιάστηκε και αναπτύχθηκε για ηλεκτρονικούς υπολογιστές (Η/Υ), και βασίζεται στην αρχή ότι χρησιμοποιεί περισσότερα από ένα μέσα για να επικοινωνήσει με τον χρήστη του Η/Υ ή απλά να παρουσιάσει κάποιες πληροφορίες που επεξεργάστηκε. Οι προσωπικοί υπολογιστές χρησιμοποιούν κείμενο και μερικές φορές και γραφικά για να επικοινωνήσουν με τον χρήστη. Αυτό σε συνδυασμό με την κατακόρυφη αύξηση των τεχνολογικών απαιτήσεων αποτέλεσε τη βάση για τη σημερινή εκρηκτική ανάπτυξη των πολυμέσων, η οποία οδηγεί στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος επικοινωνίας πιο φιλικού και αλληλεπιδραστικού με τον Η/Υ. Με δεδομένο ότι τα τελευταία χρόνια τα λειτουργικά συστήματα των Η/Υ έχουν γίνει κατά το πλείστον πολυεπεξεργαστικά και παραθυρικά και με δυνατότητες πολύ περισσότερες από τα προγενέστερά τους (που επικοινωνούσαν με το χρήστη μόνο με κείμενο και με κάποιας κακής ποιότητας γραφικά) αναβαθμίστηκε και ο ρόλος του Η/Υ. Έτσι οι προσωπικοί υπολογιστές απέκτησαν ήχο αρκετά καλής πιστότητας, αξιόλογα γραφικά, δυνατότητα απόδοσης φωτογραφιών στην οθόνη, κίνηση εικόνων (animation) καθώς επίσης και προγράμματα με αλληλεπιδραστική φύση. Για την πραγματοποίηση των παραπάνω σημαντικό ρόλο έπαιξε και ότι οι εταιρείες ανάπτυξης λογισμικού (software) και υλικού (hardware) έστρεψαν το ενδιαφέρον τους σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Για την εκτέλεση ή και ανάπτυξη προγραμμάτων πολυμέσων σε έναν Η/Υ είναι απαραίτητο ένα βασικό επίπεδο υλικού και λογισμικού. Οι ελάχιστες απαιτήσεις για την εκτέλεση προγραμμάτων πολυμέσων είναι οι εξής: – Να έχει κεντρική μονάδα επεξεργασίας (CPU) τουλάχιστον 80386sx με μνήμη τυχαίας προσπέλασης (RAM) τουλάχιστον 4MB (μεγαμπάιτ). – Μια κάρτα γραφικών υψηλής ανάλυσης SVGA. – Μια κάρτα ήχου (δηλαδή μια κάρτα που καταγράφει και αναπαράγει ήχο) με ρυθμό δειγματοληψίας (sampling rate) τουλάχιστον 8bit και μέγεθος δείγματος (sampling size) τουλάχιστον 11khz. – Εξάρτημα μεγάλης αποθηκευτικής δυνατότητας CD-ROM με μεγάλες «ταχύτητες μεταφοράς» (transfer rate). – Ηχεία ή ακουστικά. Για την ανάπτυξη προγραμμάτων πολυμέσων σε ένα Η/Υ θα χρειαστεί και κάποιος πρόσθετος εξοπλισμός ανάλογα με τον τομέα που θα γίνει η ανάπτυξη. Αυτός ο εξοπλισμός μπορεί να είναι μια κάρτα αποτύπωσης βίντεο, μια κάμερα, μια οθόνη βίντεο, ένα σκάνερ, μικρόφωνο, διασύνδεση scsi στον Η/Υ, είσοδος και έξοδος MIDI στην κάρτα ήχου για να μπορεί να συνδεθεί μουσικό όργανο στον υπολογιστή και διάφορα άλλα περιφερειακά, που εξαρτώνται από τις ανάγκες της συγκεκριμένης ανάπτυξης. Πρέπει να σημειωθεί ότι όσο πιο «γρήγορος» είναι ο υπολογιστής πολυμέσων και όσο οι επιλογές κτισίματος του βασίζονται στην τελευταία λέξη της τεχνολογίας τόσο καλύτερες επιδόσεις θα έχουμε σε όλους τους τομείς. Για να εκτελεσθούν εφαρμογές πολυμέσων όμως χρειάζεται και ένα λειτουργικό σύστημα που υποστηρίζει λειτουργίες πολυμέσων (Windows 95, 98, 2000, Os/2 κ.τ.λ.). Για ανάπτυξη εφαρμογών πολυμέσων είναι απαραίτητο και ένα ειδικό λογισμικό που πρέπει να έχει δυνατότητες κειμένου γραφικών (όπως δημιουργία και εισαγωγή γραφικών, βιβλιοθήκες γραφικών), κινούμενης εικόνας (animation), ήχου, αλληλεπιδραστικούς συνδέσμους. Πολλοί κατασκευαστές έχουν ενσωματώσει τα πολυμέσα και σε πλατφόρμες δικτύου και έτσι έχουμε πλέον ήχους (και φωνή), εικόνες, κινούμενες εικόνες και γραφικά σε ένα δίκτυο με τη μορφή πολύ μεγάλων αρχείων, τα οποία για να αποθηκευτούν χρειάζονται μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους και μεγάλο εύρος ζώνης (bandwidth) κατά τη διάρκεια μεταφοράς τους. Αν ένα αρχείο πολυμέσων δεν χρειάζεται άμεση λήψη από έναν άλλο χρήστη, τότε μπορεί να αποθηκευτεί στο δίσκο και κάποια στιγμή που δεν υπάρχει κίνηση στο δίκτυο να δρομολογηθεί η αποστολή του ή να μπει σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (E-mail) και μετά να σταλεί στο χρήστη. Σε αυτή την περίπτωση δεν χρειάζεται υψηλή ταχύτητα μετάδοσης. Αν όμως ένα αρχείο (π.χ. ένα video) χρειάζεται άμεση λήψη, τότε είναι απαραίτητο ένα ιδιαίτερα αφιερωμένο εύρος ζώνης κατά τη διάρκεια της μετάδοσης και ακόμη είναι απαραίτητη η υψηλή συχνότητα μετάδοσης έτσι ώστε τα πακέτα δεδομένων να φτάνουν στον προορισμό τους με ένα λογικό ρυθμό. Αν δεν συμβαίνει αυτό σε ένα αρχείο εικόνας π.χ. τότε χάνονται καρέ κατά τη μεταφορά και έτσι η εικόνα τρεμοπαίζει στην οθόνη του υπολογιστή, πράγμα που είναι ενοχλητικό για τον χρήστη. Αν δοθεί προτεραιότητα στην περίπτωση του πραγματικού χρόνου (real-time) προώθησης, τότε πρέπει να εξασφαλισθεί η ύπαρξη μεγάλου εύρους ζώνης η οποία με τη σειρά της θα εξασφαλίσει ποιοτική λήψη σήματος. Οι τεχνολογίες ATM micro-segmented Ethernet και το δίκτυο 100Mbits/sec fast Ethernet μπορούν και παρέχουν το απαιτούμενο εύρος ζώνης και έτσι εξασφαλίζεται η ασφαλής μεταφορά των αρχείων αυτών. Ειδικά το δίκτυο 100Mbits/sec Ethernet είναι αρκετά καλό για άμεση αποστολή εικόνων σε δίκτυα με πολύ μεγάλη «κίνηση». Επίσης ένα στοιχείο που πρέπει να είναι μέρος κάθε σχεδιασμού που αφορά τα πολυμέσα πρέπει να είναι και η δυνατότητα συμπίεσης (compression) των αρχείων. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω λογισμικού (software) αλλά τελευταία διάφορες κατασκευάστριες εταιρείες υλικού έχουν κατασκευάσει κάρτες που κάνουν συμπίεση και αποσυμπίεση αρχείων σε ένα ειδικό τσιπ που είναι εγκατεστημένο στην κάρτα. Μερικές από τις εφαρμογές των πολυμέσων είναι στον τομέα της εκπαίδευσης, του μάρκετινγκ και των πωλήσεων, στην επιστημονική έρευνα καθώς επίσης και στην ψυχαγωγία. Ήδη κυκλοφορούν πολλοί τίτλοι εφαρμογών και προγραμμάτων πολυμέσων σε cd-rom όπως εγκυκλοπαίδειες, λεξικά, ιατρικά εγχειρίδια με εικόνες, μουσικά θέματα με ήχο και εικόνες, παιγνίδια με πολύ καλά γραφικά, ήχο και κινούμενες εικόνες και πολλές άλλες εφαρμογές. Τέλος, έχει αναπτυχθεί ένας νέος τρόπος αλληλεπίδρασης, η λεγόμενη εικονική πραγματικότητα (virtual reality) όπου ο χρήστης χρησιμοποιώντας ένα ζευγάρι ειδικά γυαλιά και ένα ειδικό γάντι μπορεί να δει έναν νέο τρισδιάστατο κόσμο μέσα στην οθόνη του Η/Υ. Ο τομέας των πολυμέσων αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους περισσότερης έρευνας και εξέλιξης της επιστήμης της πληροφορικής και, σίγουρα, θα γνωρίσει εκρηκτική ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Η πρώην πρωθυπουργός της Γαλλίας και επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Εντίθ Κρεσόν παρακολουθεί τη λειτουργία ενός συστήματος Πολυμέσων (Multimedia). Επίπεδες οθόνες 15,1 ιντσών κατάλληλες για χρήση σε συσκευές πολυμέσων (φωτ. ΑΠΕ).